پایان کار و مراحل دریافت آن

پس از اتمام ساخت بنا مالک ساختمان می بایست نسبت به دریافت جواز پایان کار اقدام نماید. برای این کار مالک می بایست به شهرداری مراجعه نماید و درخواست صدور گواهی پایان کار بدهد تا انتقال رسمی سند انجام شود. گواهی پایان کار به این معنی است که از لحاظ مقررات فنی و شهرسازی و از نظر شهرداری و سازمان نظام مهندسی، ساختمان احداث شده مورد تایید می باشد.

در این مقاله تعاریف کامل از گواهی پایان کار ، مراحل اخذ آن، مدارک لازم و شرایط پایان کار ساختمان قدیمی و مدارک آن توضیح داده می شود. همچنین می توانید استعلام پایان کار ساختمان تان را و شرایط جدید پایان کار از سال ۹۶ را بدانید.

پایان کار ساختمان چیست؟

پروانه ساختمان مجوز اصلی برای شروع ساخت و ساز است پس از اتمام عملیات ساختمانی، در صورتی که ساختمان مورد تایید شهرداری باشد و مواردی همچون خلافی یا بدهی نداشته باشد، شهرداری مدرکی تحت عنوان پایان کار به مالک می‌دهد. این مدرک پایان عملیات ساختمانی را تایید می‌کند. پس از آنکه احداث ساختمان به پایان برسد٬

مالک باید از شهرداری درخواست صدور گواهی پایان کار را بخواهد تا با بازدید مامور و کارشناس فنی مشخص شود که مقررات قانونی و فنی مربوط به ساختمان سازی رعایت شده است. پس از احراز مطابقت بنا با پروانه ساختمان و نقشه صادر شده توسط کارشناس شهرداری و احراز رعایت مقررات قانونی و فنی مربوطه، شهرداری طی یک فرآیند اداری و فنی، اقدام به صدور پایان کار  با توجه بهشناسنامه فنی ملک می نماید.

• پایان کار  پیش نیاز صدور سند برای ساختمان است.
• اخذ گواهی پایان کار، مالکین ساختمان یا قائم مقام قانونی یا وکیل قانونی آن ها می باشد.
• زمانی که فروشنده یا سازنده ملک به تعهد خود جهت اخذ پایان کار اقدام نکند می توان الزام وی را از دادگاه اخذ نمود.
• برای هر نوع عقد رسمی در دفترخانه اسناد رسمی و تنظیم سند رسمی نیاز به پایان کار وجود دارد.
• هزینه گواهی پایان کار بستگی به کاربری ملک، متراژ زمین، تعداد طبقات و … دارد.
• هزینه های اخذ گواهی پایان کار با دارنده سند و مالک است مگر آنکه کسی بنا به دلیلی این تعهدات مالی را پذیرفته باشد.
• گواهی پایان کار باید شامل درج مشخصات کامل ساختمان اعم از متراژ عرصه، اعیان و طبقات ساختمان با مشاعات و کاربری های اجزای ساختمان و… صادر شود.
• امکان صدور سند مالکیت مجزا برای هر یک از واحد‌های احداث شده در ساختمان فقط توسط گواهی پایان کار وجود دارد.
• تا وقتی که ساختمان گواهی پایان کار نداشته باشد انتقال رسمی سند از طریق دفاتر اسناد رسمی امکان پذیر نیست.

مراحل اخذ پایان کار 

• تشکیل پرونده : فرم درخواست پایان کار را تهیه و توسط ناظر تکمیل شود. (اگر ساخت و ساز شما برای نوسازی بوده است، باید عوارض نوسازی را پرداخت کنید و رسید آن را نیز همراه داشته باشید)
• تحویل سند مالکیت رسمی، درخواست به شهردار برای اخذ دستور، ثبت شماره و تاریخ در دبیرخانه و تعیین زمان برای بازدید کارشناس دفتر فنیاست.
• بازدید کارشناس شهرداری از محل و تنظیم گزارش وضع موجود.
• تحویل فرم تکمیل‌شده گزارش عملیات روند اجرای ساختمان از سوی مهندس ناظر.
• بررسی گزارش مامور فنی شهرداری توسط مسئول فنی و شهرسازی صدور دستور محاسبه.
• کنترل زیر بنا توسط محاسب با توجه به گزارشمامور فنی و پروانه ساختمان از نظر اضافه یا کاهش متراژ.
• کسب رضایت مجاورین در صورت نیاز یا برطرف نمودن موارد خلاف از قبیل مشرف بودن٬ اضافه ارتفاع و اضافه قد پای طرفین. (در صورتی که ساختمان اضافه بنای مازاد بر پروانه ساختمان داشته باشد به کمیسیون ماده ۱۰۰ ارجاع می شود و پس از تعیین شدن جریمه یا صدور رای خلاف و تخریب مراحل کار ادامه پیدا می کند.)
• واحد تشکیل پرونده شهرداری پیش نویس پایان کار را تهیه می نماید.
• تکمیل برگ گواهی پایان کار در بخش پروانه ساختمان شهرداری.
• امضای نهایی پایان کار توسط معاون شهرسازی – شهردار (معاون مالی – اداری) – محاسب – پیش نویس گیرنده.
• ممهور شدن جواز به مهر، شماره و تاریخ شهرداری توسط دبیرخانه.
• پس از گذراندن این مراحل جواز پایان کار شما صادر می گردد.

پایان کار قدیمی

تعیین کاربری املاک در شهرها براساس طرح های کلان تحت عنوان طرح جامع تعیین می شود بنابراین نوع استفاده افراد نمی تواند خارج از این کاربری های تعریف شده انجام شود. ولی قبل از سال ۴۹ به دلیل عدم وجود طرح جامع مخصوصاً برای شهر تهران، هر نوع استفاده شهروندان از املاک خود حق تملک آنها تلقی می شد. بنابراین نیازی به اخذ پایان کار  برای سال های قبل از ۴۹ و ۵۲ وجود ندارد.

• در حالت اول که شاید بتوان گفت برای اکثریت ساختمان ها یا ملک های کلنگی صادق است این است که معمولا این ساختمان ها یا ملک ها یک پایان کار قدیمی دارند. در این صورت شما کافیست که با بردن آن و سایر مدارک نسبت به اخذ یک پایان کار جدید اقدام نمایید.
• حالت دومی که برای ساختمان های قدیمی یا کلنگی وجود دارد این است که شما سند و پایان کار قدیمی را دارید اما خود به دلیلی تغییری در ملک انجام داده اید – مانند اینکه یک طبقه دیگر به یک ساختمان ویلایی یک طبقه اضافه کرده اید – و برای اضافه کردن بنا مجوز از شهردای نگرفته باشید، کار شما با مشکل مواجه می شود. در این حالت شما باید همان مدارک را طی کنید و این اضافه کردن بنا یا تغییرات در بنا که خلاف قوانین شهرداری بوده است، معمولا به کمیسیون داخلی شهرداری یا کمیسیون ماده صد ارجاع داده می شود و شما باید جریمه ای پرداخت کنید تا پایان کار جدید ساختمان قدیمی و کلنگی شما صادر شود.
• حالت سوم که در برخی از شهرها یا مناطق شهرها وجود دارد، برای ساختمان های قدیمی و کلنگی است که اساسا بدون هیچ مجوزی ساخته شده اند و پایان کار یا حتی سند هم ندارند. گرفتن پایان کار برای چنین ساختمان های کلنگی به دلیل اینکه اساسا مجوزی برای ساخت آنها وجود نداشته است بسیار دشوار است و توصیه می شود که شما با فردی متخصص به اخذ پایان کار یا یک وکیل خبره در این زمینه مراجعه کنید.

شرایط جدید صدور پایان کار از سال ۹۶

• مطابق گزارش دنیای اقتصاداز ابتدای دی ماه سال ۱۳۹۶ اخذ پایان کار منوط به ارائه گواهینامه واکنش در برابر آتش برای نمای ساختمان است. این اقدام در راستای اجرای بخشنامه صادره از مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی  و سازمان برنامه و بودجه صورت می گیرد. بر این اساس دستگاه های اجرایی، مهندسان مشاور و پیمانکاران، باید مصالحی را در پروژه های ساختمانی مورد استفاده قرار دهند که دارای تاییدیه از سازمان ملی استاندارد ایران و یا گواهینامه های فنی طبقه بندی واکنش در برابر آتش از مراجع ذیصلاح باشند.
• با توجه به این بخشنامه سازمان نظام مهندسی ساختمان و شهرداری موظف است تا استفاده از مصالح نمای قابل اشتعال در پروژه های ساختمانی و صدور پروانه و پایان کار را منوط به اخذ گواهینامه فنی از مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی نماید.