کاخ گلستان تهران یکی از آثار جهانی ایران در فهرست میراث یونسکو می باشد . این کاخ به لطف معماری و تزئینات خارق العاده ، محیطی ایده آل برای عکاسی و ثبت لحظات خوشِ زندگی است .
علاوه بر تمامی این ها ، وقوع رُخداد تاریخی مهم در این فضا ، آن را به جلوه ای زنده از تاریخ ایران تبدیل نموده است . این بنا در بافت قدیمی پایتخت جای خوش کرده است و شما می توانید ، به راحتی و با استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی بدان دسترسی پیدا کنید .
اگر که برای اوّلین بار به این مکان سیر و سفر می کنید ، قطعاً از زیبایی ها و شکوه آن محصور خواهید شد .
بیشتر بخوانید: ایران مال تهران
معرفی بیشتر کاخ گلستان
کاخ گلستان تهران دربرگیرنده مجموعه ای از بناهای تاریخی در پایتخت است ، که طی بازه زمانی مختلف ساخته شده است . این کاخ از نظر معماری و ارزش آثار هنری و تاریخیِ خود ، یکی از قابل توجه ترین بناهای تاریخی کشور می باشد .
این کاخ از قسمت های متنوعی چون ؛ ایوان تخت مرمر ، تالار آینه ، تالار سلام ، خلوت کریمخانی ، تالار سفره خانه ، تالار برلیان ، کاخ ابیض ، کاخ شمس العماره ایجاد شده است .
در این مجموعه تخت مرمر و خلوت کریمخانی متعلق به دوران کریم خان زند بوده و قدیمی ترین بنای کاخ گلستان تهران محسوب می شود .
مجموعه فرهنگی و تاریخی این کاخ ، به غیر از ساختمان های نام برده شده ، از بخش های گوناگونی چون ؛ کتابخانه نسخ خطی ، مرکز اسناد تصویری ، کتابخانه چاپی ، دفتر فنی ، امور بین‌الملل ، واحد دفتر حقوقی ، واحد کودک و نوجوان ، امور معرفی و … تشکیل شده است .
مساحت کاخ گلستان چقدر است ؟
کاخ گلستان تهران از جمله مشهورترین جاهای دیدنی استان تهران است ، که قدمت آن به دهه ها پیش از دوران قاجار بازمی‌گردد . در واقع این کاخ بیشتر از 440 سال تاریخ را در دِل خود جای داده است .
هم اکنون مساحت این کاخ بسیار زیبا نزدیک به ، پنج هکتار است . فضایی که جایگاهی برای حضور پادشاهان ایرانی چون ؛ ناصرالدین شاه ، مظفرالدین شاه ، احمد شاه قاجار و … بوده است .
کاخ گلستان دقیقاً کجاست ؟
این کاخ در استان تهران ، خیابان پانزده خرداد ، میدان ارگ جای گرفته است . بهره گیری از مترو ، بهترین مسیر دسترسی به کاخ گلستان می باشد ، که برای این منظور شما باید در ایستگاه مترو پانزده خرداد « در خط یک » پیاده بشوید .
پس از خروج از مترو به سمت شرق حرکت کنید ، تا تقریباً بعد از پنج دقیقه پیاده روی به میدان پانزده خرداد رسید . شما باید از طریق خیابان داور به ضلع شمالی این میدان روید ، که ورودی کاخ گلستان تهران دقیقاً همانجا قرار دارد .
درباره معماری کاخ گلستان
این کاخ از یک مجموعه تاریخی شکل گرفته است ، که دربرگیرنده چندین کاخ و تالار سلطنتی درون یک باغ می باشد . معماری این مجموعه با معماری ایرانی رقم خورده و سپس مراودات تجاری ، سیاسی و فرهنگی با کشورهای اروپایی به ایجاد تحولاتی مبنی بر معماری نئوکلاسیک اروپا گردید .
به همین خاطر است ، که ما در کاخ گلستان تهران شاهد تلفیق معماری اروپایی و ایرانی با یک‌دیگر هستیم !
شما می توانید ، یکی از بهترین نمونه های کاشی کاری را در این کاخ ببینید ! این کاشی کاری ها با مضامین اساطیری ، شکار و شکارگاه ، بزم ، رزم و نبرد ، عاشقانه ، مذهبی ، حکومتی و … می باشند . در کاشی کاری های موجود تأثیر وسعت ارتباط با دنیای غرب و حمایت از هنر کاملاً مشخص است .
این تنها نمای بیرونی ساختمان کاخ نمی باشد ، که کاشی کاری چَشم نواز نظر شما را به خود جلب می کند ، تنها کافیست وارد بنا شوید . آینه کاری های موجود قطعاً هوش از سَر شما خواهد برد ! به خصوص در تالار آینه که تزئینات آن بیش از پنج سال به طول انجامید .
تزئینات طلاکاری برروی سنگ نیز قسمت دیگری از جذابیت و زیبایی شمس العماره و تخت مرمر را ایجاد می کند ، که در دوران حکومت قاجار رایج بوده است . در این تزئینات از کاخ گلستان تهران از ورق فلزی استفاده کرده اند ، که مهارت و ذوق هنرمندان طلاکوب آن زمان را به رُخ می کشد .
بخش های مختلف کاخ گلستان
ما در این قسمت از مطلب خود به چند بخش از زیباترین قسمت های کاخ گلستان اشاره خواهیم کرد . قطعاً تمامی نقاط این کاخ زیبا بوده و غیرقابل چَشم پوشی است ! امّا مطالب بسیار بوده و فرصت ما برای معرفی کم است !
-
شمس العماره
شاید که بتوانیم ، گل مجلس کاخ گلستان تهران را شمس العماره معرفی کنیم ! بنایی بلندبالا که از مهم ترین جاذبه های آن محسوب می شود و در روزگارانی نماد تهران بوده است . ناصرالدین شاه در سفرهای اروپایی خود ، علاقه بسیاری به آسمان خراش های آن ها پیدا کرد . به همین دلیل دستور ساخت شمس العماره را صادر کرد .
او می خواست ، با زنان خود به مرتفع ترین نقطه رفته و چَشم انداز پایتخت و اطراف آن را تماشا کند . این بنا در پنج طبقه و طی سالِ 1284 ساخته شد ، که با برخورداری از ارتفاع 35 متر بلندترین ساختمان زمانِ خود محسوب می شد .
برای نخستین بار در ساخت شمس العماره از فلز استفاده کردند ، که تحول عظیمی در ساختمان سازی ایران بود . علاوه بر نمای زیبا و خیره کننده شمس العماره ، تزئینات داخلی آن از آیینه کاری تا گچ بری موجب شگفتی هر تماشاگری می شود .
-
ایوان تخت مرمر
ایوان تخت مرمر ، قدیمی ترین بنای تاریخی کاخ گلستان تهران از زمانِ کریمخان زند بوده ، که با تزئینات بسیار زیبای گچ بری ، سنگ تراشی ، آیینه کاری ، خاتم کاری همگام گردیده است .
تماشایی ترین قسمت ایوان ، تخت مرمری می باشد ، که به دستور فتحعلی شاه طراحی و ساخته شد . وی در سالِ 1221 هجری قمری به سنگ تراشان اصفهانی دستور ساخت تختی از سنگ مرمر زرد یزد را صادر کرد ، که دربرگیرنده 65 قطعه مرمر بزرگ و کوچک بود .
طراحی تخت به حالتی است ، که تخت حضرت سلیمان را در ذهن تداعی می نماید . این تخت برروی دوش سه دیو و شش فرشته یا انسان قرار گرفته است . علاوه بر تمامی این ها یک اژدها و دو شیر ، بیت هایی از ملک الشعراء در ستایش فتحعلی شاه برروی تخت مرمر نقش بسته است .
-
محوطه کاخ گلستان
علاوه بر تمامی بناهایی که در کاخ گلستان تهران جلوه گری می کند ، تعداد بسیاری درخت و استخر نیز در دور و اطراف این سازه ها دیده می شود . این فضاها برای قدم زدن و عکاسی یکی از بهترین ها محسوب می شود .
به عبارتی کاشی کاری های رنگارنگ و زیبای هریک از ساختمان ها ارزش گشت و گذار در محوطه کاخ گلستان را دارد .
-
تالار سلام
تالار سلام در قسمت شمالی کاخ گلستان قرار دارد و از همان ابتدا به منظور ایجاد موزه شکل گرفت . سفرهای
به همین دلیل ساختمان های قدیمی این قسمت از باغ تخریب شد و این موزه زیبا ساخته شد . پس نخستین موزه ایران در کاخ گلستان تهران شکل گرفت .
عملیات ساخت بنای این تالار و دیگر قسمت ها در سال 1293 هجری قمری به اتمام رسید . ولی روند چیدمان و نصب تابلوها و کامل شدنِ دکوراسیون تا سال 1296 هجری قمری ادامه پیدا کرد .
از آنجای که در این مکان ، مراسم سلام اجراء می شد ، به تالار سلام شهرت پیدا کرد . حال در ادامه به علت تاج گذاری شاهان پهلوی ، به عنوان تالار تاج گذاری معرفی شد !
-
موزه مخصوص
موزه مخصوص یک قسمت از حوضخانه تالار سلام می باشد ، که اشیاء گرانبهاء و زینتی باقی مانده از دوران قاجار در این قسمت از کاخ گلستان تهران نگهداری می شود . قسمتی از آن ها در گذشته در اتاق موزه ناصرالدین شاه نگهداری می شده که از دوره های گذشته به قاجارها رسیده بوده است .
گاهاً هم هدیه ای از دیگر پادشاهان و هنرمندان هم عصر آن ها محسوب می شد ، که به واسطه ی خود این پادشاهان تهیه شده بود .
-
تالار آیینه
تالار آینه یکی دیگر از تالارهای دیگر واقع در کاخ گلستان تهران است . تحفه سفرهای ناصرالدین شاه به اروپا این بود ، که پس از یکی از سفرهای خود ، خواهان برپایی یک موزه زیبا ، به باشکوهی موزه‌های اروپا در ارگ شد .
کامل شدن ، تالار آیینه پنج سال به طول انجامید . نکته جذاب این نقاشی گستره تالار است ، که در مقایسه با تالار واقعی بسیار وسیع تر به نظر می آید . همین مسائل هنر نقاش در عظمت بخشی به تالار را به نمایش می گذارد .
سخن آخر
دوستان عزیز ما در این قسمت از مطلب آسمان هوم به کاخ گلستان تهران پرداختیم . امیدواریم ، که با مطالعه این بخش به خوبی درک کرده باشید ، که کاخ گلستان در کجا واقع شده و چه جذابیت هایی دارد . قطعاً شما از سیر و سفر به سمت این مجموعه نهایت لذّت را خواهید برد .
